Als een kind iets bereikt wat zichtbaar is in jouw ogen heb je de neiging om ervoor te klappen. Klappen is een natuurlijke uiting van blijheid om het succes van je kind. Maar als je goed kijkt krijgt je kind van zichzelf al een beloning: van binnenuit komt een gevoel van trots en blijheid. Je ziet dat aan het stralende gezicht van je kind. Dit is op basis van zijn eigen, innerlijke motivatie, de drijfveer die hem stimuleert om dit gevoel vaker te willen hebben. Dat heeft je kind van nature en wordt versterkt bij iedere ervaring van succes ervaren.

Als je klapt voor je kind, kan het zijn dat hij op den duur dat gevoel in zichzelf niet meer voelt, maar zich meer richt op jouw gevoel van trots, jouw blijheid en enthousiasme in plaats van zijn eigen gevoel van trots en blijheid van binnenuit. Als gevolg daarvan kan het zijn dat hij speciaal dingen gaat doen waar jij enthousiast bij in je handen klapt, dat hij het voor het applaus gaat doen. En waar is dan zijn eigen, innerlijke gevoel van motivatie.

Hoe dan wel?

Er zijn betere manieren. Je kunt je enthousiasme richten op zijn eigen gevoel van blijheid. Je zou kunnen zeggen: ‘ik zie dat je blij bent dat je dat speeltje hebt gepakt’ of ‘ik zie dat je fijn aan het spelen bent met dat blokje in je mond’. Of: ‘ik zie dat je blij bent dat het je lukt om je op te trekken zodat je kunt staan’. Dus je richt je op wat je ziet en beschrijft dat. Ook hele kleine baby’s kunnen al heel veel begrijpen van wat je zegt, alleen al aan de toon waarop je het zegt.

Fixed mind, growth mind

Carol Dweck heeft heel veel onderzoek gedaan naar succes. Uit die onderzoeken blijkt dat kinderen waar altijd voor geklapt is om wat ze deden uiteindelijk minder succesvol zijn dan kinderen die een compliment kregen voor hoe ze het deden. Dweck noemde het eerste een ‘Fixed Mind’ ontwikkelen en het tweede een ‘Growth Mind’ ondersteunen. Dus de innerlijke instelling dat wat je kunt vast ligt of de instelling dat je iets nu nog niet kan, maar wel kunt leren. Om een growth mind te helpen ontwikkelen zeg je bijvoorbeeld: ‘ik ben trots op hoe goed je hebt doorgezet’ of ‘om hoe goed je dit georganiseerd hebt’. Hierdoor wordt het kind beloond om eigenschappen als doorzettingsvermogen, ed. Deze eigenschappen zullen daardoor meer en meer uit de verf komen en daardoor een onderdeel van de persoonlijkheid gaan worden.

Mindset, de weg naar een succesvol leven

Meer kun je hierover lezen in ‘Mindset, de weg naar een succesvol leven’ van Carol Dweck. Hier staan veel voorbeelden in uit het ouderschap, het onderwijs, de sport en het bedrijfsleven. Het gaat in deze voorbeelden vooral om het creëren van een mindset uitgaande van een ontwikkelend brein. Wat je nu niet kunt kun je op termijn wel leren, wat je nu niet weet, weet je misschien wel aan het eind van dit jaar. Dit tegenover de voorbeelden waarbij men uitgaat van een bepaalde hoeveelheid talent en daar moet je het mee doen.

Ook als kinderen een bepaald talent hebben in iets speciaals waar ze in uitblinken zal het stimuleren met applaus voor wat ze doen op de duur minder opleveren dan stimuleren met complimentjes over hoe ze het doen. De eerste kinderen vinden dat ze recht hebben op dat succes gewoon omdat ze dat bij geboorte meegekregen hebben. Als het later wat moeilijker gaat, niet meer zo vanzelfsprekend gaat zullen ze ervoor moeten werken. Maar dat hebben ze niet geleerd. Daardoor zijn talentvolle kinderen die gewend zijn voor hun successen applaus of andere beloningen te krijgen op de duur juist minder succesvol dan kinderen met een innerlijke drive en veel doorzettingsvermogen. Carol Dweck geeft in haar boek ook tips op basis van haar onderzoeken hoe je er het meeste uitkrijgt als ouder, onderwijzer, trainer en manager.

Je kinds eigen motivatie

Het gaat hier niet alleen over succes, maar vooral om het kind zijn eigen motivatie te versterken, het plezier in eigen ideeën te volgen en in het proces van de uitvoer ervan tegenover dat hij iets doet alleen voor het resultaat en jouw blijheid daarover en gefrustreerd is als het niet lukt.

Dit ligt al vroeg in onze handen door de baby zijn eigen succes te gunnen en zijn eigen feestje te laten vieren! En dat kunnen we natuurlijk meevieren door blij met hem te zijn en hem te vragen: ‘Je bent trots hè, over wat je nu kan/gedaan hebt.’ Of iets anders wat hem duidelijk maakt dat jij ook geniet als je kind geniet.